Steeds meer zorgboerderijen starten een ā€˜zorgparadijsā€™.

De betrekkelijke rust en dagelijkse routines om de dieren en gewassen te verzorgen kunnen voor de mensen die langdurige zorg nodig hebben heel goed werken. Niet alleen voor dementerende ouderen maar ook voor mensen die een verstandelijke beperking of een verslavingsprobleem hebben. De dieren, gewassen en de directe natuur hebben een rustgevende werking. Voor de zorg zijn dit uitstekende eigenschappen. Uit ervaringen van de cliĆ«nten is gebleken dat zorgboerderijen een zinvolle therapeutische werking hebben, dankzij het ā€˜terug naar de basisā€™ activiteitenaanbod en de natuurlijke woon-, werk- en leefomgeving.

In de zorgsector komt steeds meer bekendheid over woonvormen in de zorglandbouw. Er wordt steeds meer samengewerkt onder de direct en  indirect betrokkenen, zoals overheden, zorgaanbieders, financiers, cliĆ«nten- en patiĆ«ntenorganisaties,  particuliere ondernemers, woningcorporaties.

Mensen met dementie hebben behoefte aan geborgenheid, veiligheid en een vertrouwde omgeving. Belangrijk is dat de zorgboeren en hun personeel het gedrag en de achtergrond van de cliƫnt goed kennen zodat zij hierop in kunnen spelen. Een herkenbare woonomgeving met een huiselijke sfeer is heel belangrijk voor mensen met dementie. De kleinschalige woonvorm bestaat doorgaans uit een groep van 6 tot 10 personen. Hierbij wordt voldaan aan de vraag van vertrouwdheid, geborgenheid en veiligheid.

Een vertrouwde en huiselijke omgeving waar mensen elkaar kennen en waar ze zichzelf kunnen zijn hebben als uitgangspunten;

  • bewoners blijven in voor- en tegenspoed. Men kan er blijven wonen tot het overlijden;
  • bewoners voeren een gewoon huishouden: gezamenlijk eten, boodschappen doen etc.. Zij hebben een eigen kamer om bezoek te ontvangen. Deze kamer bestaat minimaal uit een woonoppervlakte van 18 m2 voor een bed, zitje en wasgelegenheid;
  • bewoners houden de regie over hun dagelijks leven. Zij kunnen bepalen wanneer zij naar bed gaan, opstaan of naar welke kapper ze gaan;
  • bewoners vormen met elkaar als het ware een gezin waar familie en kennissen altijd welkom zijn, mee kunnen eten, overnachten en meehelpen in de zorg;
  • het personeel is een deel van het huishouden. Dit is een klein vast team;
  • de kleinschalige woonvorm is veelal gevestigd in een gewoon huis. Het meubilair is grotendeels van de bewoners zelf.

Daarnaast kan men ook overwegen om niet alleen de woongroep als woonvorm aan te bieden maar ook woningen te maken waar dementerende ouderen met hun partners samen kunnen wonen. Veelal zijn mensen al jaren samen waarbij de mogelijkheid nu wordt geboden om samen te kunnen blijven.

Het leven in een dergelijke woonvorm heeft veel voordelen. Ouderen met dementie op een Zorgboerderij hebben meer fysieke beweging waardoor er meer gedronken en gegeten wordt dan in andere dagvoorzieningen. Dit vermindert de kans op uitdroging en ondervoeding.

Om de boerderij om te bouwen of uit te breiden met deze nevenactiviteit moet er wel aan een aantal zaken gedacht worden zoals;

  • de toegang tot het erf voor de ouderen en hun familie, personeel, leveranciers van levensmiddelen, artsen en uitvaartdiensten. Er kunnen ziektes onder de dieren uitbreken en dan moet het woongedeelte afgesloten kunnen worden van de rest van het bedrijf. Ouderen kunnen gaan dwalen over het terrein;
  • de stallen moeten rolstoel- en rollatortoegankelijk zijn. Drempels moeten verwijderd of afgevlakt worden. Paden dienen vlak en breed genoeg te zijn en de hekwerken en rolstoelopstapjes eenvoudig te bedienen.

Maar eerst moet er een vergunning aangevraagd worden bij de gemeente waaronder de Zorgboerderij valt. Het kan gaan om een nevenactiviteit bij een agrarisch bedrijf of een beƫindigde boerderij die wordt verbouwd. In beide gevallen moet de gemeente dit in haar beleid willen en moet de Wet ruimtelijke ordening de ruimte hiervoor geven. Vaak is het de vraag of de woonzorgfunctie bijdraagt aan de economische, sociale of ruimtelijke kwaliteit van het platteland als geheel. Daarnaast zal men vaak te maken krijgen met de regelingen Ruimte voor Ruimte en Rood voor Groen.

De Ruimte voor Ruimte regeling is een beleidsregel van de provincie Noord-Brabant. Met deze regeling is het mogelijk om in ruil voor de sloop van (agrarische) bebouwing een nieuwe woning te ontwikkelen. Agrarische ondernemers ontvangen een financiƫle vergoeding voor het slopen van stallen, schuren of overige (agrarische) bedrijfsbebouwing. Op deze manier wordt het gebied ontdaan van ongewenste bedrijfsbebouwing en wordt verval voorkomen. Het doel van de Ruimte voor Ruimte regeling is kwaliteitsverbetering van het landschap.

Via de rood-voor-groen gedachte, onder de noemer van ā€˜nieuwe landgoederenā€™, is het mogelijk om een aantal ā€˜landhuizenā€™ te realiseren in het buitengebied, op voorwaarde dat een aanzienlijke oppervlakte aan nieuwe natuur (de gewenste ontwikkeling) wordt gerealiseerd. 

Indien de gemeente woonzorg wenst, is het zaak dat dit is geregeld in het bestemmingsplan. Vaak moet dit bestemmingsplan aangepast worden.

Samenwerking met andere zorgaanbieders is zeer belangrijk. Er moet goed afgestemd worden wat de manier van werken is op de Zorgboerderij, het medicijnengebruik, voedings- of andere leefvoorschriften waaraan de bewoners zich moeten houden. Voor het ondersteunen van het bieden van zorg kan de Zorgboerderij zich aansluiten bij de kenniscirkel Domotica. https://www.domoticawonenzorg.nl/Meer-over-de-Kenniscirkel.html

Toch is wonen op een Zorgboerderij niet voor iedere dementerende oudere geschikt. Er zijn ook ouderen die zich in een stedelijke omgeving meer op hun gemak voelen. Dit verandert niet wanneer mensen dement zijn. Een bewoner die zijn plek en rol op de Zorgboerderij gevonden heeft, kan familie en naasten deze geruststelling bieden. Familie en naasten hebben bij een Zorgboerderij de mogelijkheid om het dagelijkse ritme mee te beleven of zelfs mee te doen bij dagelijkse bezigheden en activiteiten.

Hoe kan de Zorgboerderij gefinancierd worden? De zorg en ondersteuning die zorgboerderijen bieden, worden voornamelijk gefinancierd vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Jeugdwet, Participatiewet en de Wet Langdurige Zorg (Wlz). Bewoners kunnen gebruik maken van de Wmo voor de aanvraag van bijvoorbeeld huishoudelijke hulp of de aanschaf van hulpmiddelen. Daarnaast kan iemand een persoonsgebonden budget (PGB) aanvragen. Met het PGB kan de bewoner zelf de kosten voor de nodige zorg en ondersteuning betalen aan de Zorgboerderij. Om een inzicht in de kosten te krijgen kan men een berekening laten maken bij www.vilans.nl.

Spreekt een kleinschalige woonvorm u aan en ziet u dit al tot leven komen op uw erf? De mogelijkheden liggen voor het oprapen. Wilt u weten of er woningtypes en financiƫle mogelijkheden zijn die geheel aansluiten bij uw wensen? Ik neem deze graag met u door. Neem alvast een kijkje op www.corabransen.nl en laat middels het contactformulier weten wanneer het u schikt dat ik bij u langs kom.

Bron: https://www.landbouwzorg.nl/files/WEBVERSIE_kleinschalig-wonen-dementerenden.pdf